Εισαγωγικό σημείωμα

   Η Σουίτα για ορχήστρα εγχόρδων γράφτηκε για το Preparatory String Ensemble, ένα από τα σύνολα που αποτελούν την Greater Princeton Youth Orchestra (GPYO). Ολοκληρώθηκε στις 10 Ιανουαρίου 1993 και παίχτηκε τον Μάιο του 1993· είναι αφιερωμένη στον John Enz, τσελίστα της Princeton Symphony Orchestra, άλλου συνόλου της GPYO, και μουσικό ταγμένο στην οργάνωση και διδασκαλία νέων μουσικών –όχι μόνο του Πρίνστον.

   Η αφιέρωση κατοπτρίζει την αφοσίωση του ίδιου του Δυμιώτη στην μουσική εκπαίδευση της νεολαίας, και στην διδασκαλία της μουσικής ως κοινωνική προσφορά. Σχετικό είναι σίγουρα το γεγονός πως ο Δυμιώτης δεν ασχολήθηκε ποτέ με την πρωτοποριακή μουσική. Όλοι του οι δάσκαλοι, άλλωστε, ήταν μετά-πρωτοποριακοί συνθέτες. Μάλιστα, ο Alexander Goehr, ο αγαπημένος του δάσκαλος στο Κέιμπριτζ, είχε συνειδητά εγκαταλείψει την πρωτοπορία, πιστεύοντας ότι η μουσική δεν μπορεί να χρησιμεύσει ως πεδίο καλλιτεχνικής έκφρασης παρά μόνο όταν κινείται εντός της παραδόσεως των ηχητικών συμβόλων κάθε πολιτισμού.

   Σε κάθε μέρος της σουίτας, ο Δυμιώτης εκφράζεται σε ύφος μιας από τις διαδοχικές περιόδους της παράδοσης της δυτικής μουσικής, από το μπαρόκ έως τον 20^ό αιώνα. Πρόκειται λοιπόν για μία πρωτότυπη "ιστορική σουίτα", ενώ, από μια άλλη άποψη, τα τέσσερα μέρη (όλα σε κάποιο είδος τριμερούς μορφής) αντιστοιχούν στα μέρη μιας κλασικής συμφωνίας.

   Ο "Σικελικός χορός" στα 6/8, με τα γνώριμα παρεστιγμένα σχήματα με τα οποία απέδιδαν τον βουκολικής αίσθησης αυτόν χορό στο Μπαρόκ, είναι το μόνο μέρος που έχει άμεση σχέση προς την σουίτα του Μπαρόκ. Στο μεσαίο τμήμα εισάγονται σχήματα από συνεχή δέκατα έκτα, που, στο τελευταίο τμήμα του μέρους, συνδυάζονται αντιστικτικά και μελωδικά με τα παρεστιγμένα μοτίβα.

   Το δεύτερο μέρος, με τίτλο "Όψεις χορού", είναι ως προς την μορφή και την αρμονική του διαφάνεια "Σαν ένα μενουέτο" της κλασικής περιόδου, ή μάλλον σαν ένα σκέρτσο, δεδομένων των δημοτικοφανών "γυρισμάτων" του και της "αδέξιας" τελικής πτώσης. Έχει ενδιαφέρον ότι το Τρίο, στα 5/8, λόγω του flautando παιξίματος που απαιτείται, δεν έχει χαρακτήρα λαϊκού χορού.

   Ο τίτλος του αργού μέρους, "Τόξα" (ή "Αψίδες"), υπαινίσσεται πιθανώς τις απλωμένες καμπύλες γραμμές των μουσικών φράσεων, αλλά κυρίως πρέπει να δηλώνει το δοξάρι και τα έγχορδα με δοξάρι, γιατί το μέρος αυτό είναι το πιο ταιριαστό στην ιδιομορφία και την ποιότητά τους. Η μουσική είναι σε ύφος του ώριμου Ρομαντισμού, με πυκνά μεταβαλλόμενη χρωματική αρμονία και ρευστό ρυθμό, και μία συναισθηματική κορύφωση που συντελείται μέσω ενός κρεσέντο και της παράλληλης πύκνωσης συνοδευτικών σχημάτων. Διατηρεί εντούτοις, και αυτό το μέρος, την αντιστικτική του διαύγεια που αποτελεί ένα από τα γνωρίσματα του συνθέτη, και η οποία επιτρέπει στην αξιοπρέπεια να φρενάρει τον συναισθηματισμό, και αφήνει ικανή ποσότητα του λαμπρού μεσογειακού φωτός να αναδύεται.

   Το τελευταίο μέρος, ένας "Χαρούμενος επίλογος", είναι πνευματώδες, ζωηρό και φωτεινό. Το διατρέχουν χορευτικά μελωδικά σχήματα, που θυμίζουν συνθέτες του 20^ού αιώνα που είχαν εμπνευστεί από την λαϊκή μουσική, όπως τον Νίκο Σκαλκώτα, του οποίου το μοτίβο του Αρκαδικού χορού, με τις κατιούσες τρίτες, ακούγεται ευκρινώς στο κεντρικό τμήμα ("Meno Mosso") της τριμερούς μορφής. Η επιστροφή στο αρχικό θέμα εισάγεται με έναν μονόλογο των πρώτων βιολιών που καταλήγει σε μία αποφασιστική ανοδική κλίμακα, και το μέρος τελειώνει με έναν παρόμοιο παιχνιδιάρικο μονόλογο που κλείνει χιουμοριστικά και απότομα το έργο.

   Μία σύνθεση με τίτλο Δίπτυχο και χρονολογία το 1998, που είναι καταγραμμένη στον προσωρινό κατάλογο έργων του Δυμιώτη που συνέταξε η Μάρω Σκορδή, αποτελείται από τα δύο πρώτα μέρη αυτής της σουίτας, αυτούσια. Η παρούσα, συνεπώς, έκδοση περιέχει δύο έργα: την Σουίτα για ορχήστρα εγχόρδων του 1993, και το Δίπτυχο για ορχήστρα εγχόρδων του 1998.

ΚΑΙΤΗ ΡΩΜΑΝΟY